Gặp hội chứng “áo choàng trắng” khi tiêm vắc xin Covid-19 phải làm sao?

Nhà thuốc Hưng Thịnh

Nhiều trường hợp tăng huyết áp bất thường trước lúc tiêm vắc xin Covid-19, bất kể già trẻ, giới tính. Đây được gọi là hội chứng “áo choàng trắng” khi tiêm vắc xin.

Trước khi tiêm vắc xin Covid-19, mọi người dân đều được bác sĩ thăm khám, kiểm tra huyết áp, nhiệt độ cơ thể. 

Tuy nhiên, không ít người khi đo huyết áp ở nhà cho kết quả bình thường, đến điểm tiêm vắc xin đo lại huyết áp thì kết quả lại tăng đột biến. Đáng nói hơn là hiện tượng tăng huyết áp khi đi tiêm không chỉ gặp ở người lớn tuổi mà còn xảy ra ở người trẻ, bất kể giới tính.

Huyết áp đột ngột tăng cao khi tiêm vắc xin có thể do hội chứng “áo choàng trắng”.

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Hà Nội gọi đây là hội chứng “tăng huyết áp áo choàng trắng” (White coat syndrome), hiện tượng huyết áp đột ngột tăng cao khi gặp bác sĩ, những người mặc áo blouse trắng.

Hội chứng “áo choàng trắng” xuất phát chủ yếu từ tâm lý người bệnh, khi thấy bác sĩ hoặc những người mặc áo blouse sẽ có tâm trạng hồi hộp, lo sợ khiến tim đập nhanh hơn, tăng áp lực lên thành mạch, gây tăng huyết áp tức thời. Tình hình này sẽ hết khi người bệnh về nhà và nó có thể gặp ở nhiều người, đa dạng độ tuổi.

Theo CDC Hà Nội, huyết áp được quyết định bởi 4 yếu tố là sức co bóp của tim, tính đàn hồi của thành mạch, thể tích máu và độ nhớt của máu.

Mọi nguyên nhân tác động làm ảnh hưởng đến 4 yếu tố này đều sẽ làm thay đổi huyết áp; đặc biệt là khi lo lắng quá mức, bị stress, tức giận,… nhịp đập của tim sẽ tăng lên khiến mạch máu cơ thắt lại và hậu quả là làm huyết áp tăng đột ngột.

Khi gặp bác sĩ, những người mặc áo choàng trắng, nhiều người bệnh đã bị tăng huyết áp một cách tự nhiên. Điều này được hiểu như tình trạng tăng huyết áp giả do bệnh nhân cảm thấy căng thẳng, lo lắng quá mức.

Hội chứng “áo choàng trắng” phát sinh chủ yếu từ tâm lý người bệnh.

CDC Hà Nội đưa ra 6 lưu ý để hạn chế hội chứng “tăng huyết áp áo choàng trắng”:

• Với người mắc hội chứng này, làm chủ tâm lý để không bị sợ hãi khi gặp bác sĩ là điều quan trọng;
• Có chế độ dinh dưỡng hợp lý, tránh sử dụng chất kích thích và giảm muối trong chế độ ăn;
• Tập luyện thể dục thể thao điều độ để tăng cường sức khỏe tim mạch;
• Áp dụng phương pháp thư giãn yoga để kiểm soát tâm lý, nhịp thở. Giúp bạn giải tỏa căng thẳng trong cuộc sống, công việc;
• Đi khám bệnh cùng người thân, bạn bè để tạo cảm giác đồng hành, tránh sợ hãi khi phải một mình gặp bác sĩ;
• Kiểm soát cân nặng, lượng tinh bột dung nạp vào cơ thể. Giảm cân sẽ giúp huyết áp ổn định hơn, cơ thể cũng thoải mái hơn vì không quá trọng tải.

Hãy giữ tinh thần thoải mái để ổn định huyết áp.

Ngoài những lưu ý từ CDC Hà Nội, để khắc phục hội chứng “áo choàng trắng” trước khi đo huyết áp, người bệnh cần nắm rõ:

• Nếu thấy lo lắng, bồn chồn khi chuẩn bị ngồi xuống để đo huyết áp, hãy nói bác sĩ hoặc y tá chờ một chút để lấy lại bình tĩnh.
• Có thể giảm bớt căng thẳng bằng một số cách như: hít sâu và thở ra chậm, đọc một bài thơ hoặc nhẩm một câu hát trong đầu hay đếm bất kỳ những vật màu xung quanh… mục đích chính của việc này là giữ cho tinh thần thư giãn trước khi tiến hành đo huyết áp.
• Thông thường, khi kết quả đo huyết áp lần đầu cao hơn mức bình thường, bác sĩ vẫn chưa kê đơn các thuốc trị tăng huyết áp cho người bệnh mà sẽ hẹn tái khám sau để theo dõi.
• Để loại trừ nguy cơ tăng huyết áp áo choàng trắng, người bệnh có thể tự theo dõi huyết áp tại nhà, sau đó ghi kết quả vào một quyển sổ và đưa cho bác sĩ khi tái khám. 

Hội chứng “tăng huyết áp áo choàng trắng” do tâm lý, vì thế có thể luyện tập để thay đổi được. Tuy nhiên, một số chuyên gia cho rằng đây có thể tiền thân của tăng huyết áp thật sự. Một nghiên cứu cho thấy, những người bị hội chứng này cũng có các nguy cơ đột quỵ; đau tim; suy tim; một số tình trạng tim mạch khác. Vì vậy, người bệnh cần chú ý hơn về chế độ dinh dưỡng, tập luyện để tăng cường sức khỏe tim mạch.

Thụy Anh

Nguồn tham khảo: Tổng hợp

Lưu ý:
Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.