Chụp CT ổ bụng: Phát hiện được điều gì?

Nhà thuốc Hưng Thịnh

Phương pháp chụp CT ổ bụng hay còn được gọi là chụp cắt lớp ổ bụng. Đây là phương pháp chụp cắt lớp vi tính có sử dụng tia X để thu được hình ảnh chi tiết về cấu trúc bên trong vùng bụng theo mặt cắt ngang. Nhờ hình ảnh thu được, bác sĩ có thể khảo sát và phát hiện nhanh chóng và chính xác những bất thường ở vùng bụng.

Chỉ khi thấy cần thiết, bác sĩ sẽ chỉ định chụp CT ổ bụng để khảo sát, chẩn đoán, theo dõi các bệnh lý vùng bụng khi bệnh nhân có biểu hiệu đau bụng không rõ nguyên nhân. Phương pháp này nhanh chóng, không xâm lấn, không đau và kết quả chính xác. Nếu bạn muốn biết chi tiết về vấn đề này có thể tìm hiểu thông tin trong bài viết dưới đây.

Chụp CT ổ bụng là gì?

Phương pháp chụp CT ổ bụng còn có tên gọi khác là chụp cắt lớp ổ bụng, là phương pháp chụp cắt lớp vi tính. Đây là phương pháp đang ngày càng được sử dụng phổ biến trong y học và khoa học để chẩn đoán bệnh và nghiên cứu khoa học. Nếu như trước đây, phương pháp này chỉ áp dụng đối với việc chụp sọ não thì ngày nay nếu muốn tầm soát và kiểm tra thì có thể thực hiện ở hầu hết đối với các bộ phận trong cơ thể người và cả ổ bụng. Chỉ mất vài phút để chụp CT sử dụng tia X quang đi qua ổ bụng của người bệnh. Khi nhận được kết quả trên máy tính là những hình ảnh 2D hoặc 3D mặt cắt ngang ổ bụng. Phương pháp này giúp các bác sĩ chẩn đoán những bất thường và bệnh lý ở vùng bụng.

Chụp CT ổ bụng cho biết bệnh lý gì?

Dựa vào hình ảnh kết quả chụp CT ổ bụng giúp bác sĩ có thêm thông tin để chẩn đoán các nguyên nhân gây bệnh lý sau: Giúp bác sĩ có đủ thông tin để xác định nguyên nhân gây đau bụng. Từ kết quả này bác sĩ có thể loại trừ hoặc chẩn đoán bệnh lý ung thư các tạng trong ổ bụng như ung thư đại tràng, ung thư buồng trứng và ung thư biểu mô tế bào gan. Kiểm tra tình trạng chấn thương ổ bụng và mức độ nhiễm trùng và tình trạng của mật, gan, tụy cũng như phát hiện viêm bể thận, sỏi thận…

Chụp CT ổ bụng: Phát hiện được điều gì?

Chỉ định chụp CT ổ bụng khi nào?

Nếu như bệnh nhân có đau bụng nghi ngờ điều bất thường trong ruột thì có thể bác sĩ sẽ chỉ định chụp CT ổ bụng để khảo sát. Kể cả trường hợp bệnh nhân có xuất huyết khi tiểu tiện hoặc đại tiện; khó tiểu, vàng da và sụt cân bất thường cũng được chỉ định chụp CT ổ bụng. Hoặc khi bệnh nhân có sốt nhưng không rõ nguyên nhân hoặc có chấn thương vùng bụng cũng như có dịch ổ bụng… thì có thể bác sĩ sẽ chỉ định chụp CT ổ bụng để khảo sát và chẩn đoán hình ảnh.

Quy trình chụp CT ổ bụng

Cũng giống như quy trình chụp CT chung, bệnh nhân được chỉ định chụp CT ổ bụng sẽ thực hiện theo những bước trước khi chụp và sau khi chụp để đảm bảo an toàn.

Trước khi chụp

Trước khi chụp CT ổ bụng bệnh nhân tháo bỏ những vật dụng, trang sức bằng kim loại khỏi cơ thể. Nếu như bệnh nhân có thai hoặc một số bệnh như hen, thận, tiểu đường và dị ứng… thì cần khai báo với bác sĩ trước khi chụp để cân nhắc lợi ích. Nếu phải tiêm thuốc cản quang bệnh nhân chụp CT ký cam kết.

Trước khi chụp CT bụng nếu bệnh nhân có hen, tiểu đường… cần báo bác sĩ

Trước khi chụp bác sĩ có thông báo nhịn ăn trước khi tiêm thuốc khoảng 4-6 giờ. Người bệnh có thể uống nước như bình thường trước 2 giờ. Nếu bệnh nhân có tiền sử dị ứng t thuốc cản quang, bác sĩ có thể cho uống thuốc dự phòng. 

Khi vào phòng chụp, bệnh nhân thực hiện theo hướng dẫn của nhân viên kỹ thuật. Bệnh nhân nằm trên bàn chụp và thay đổi tư thế, thực hiện một số yêu cầu của người chụp. Thời gian chụp CT ổ bụng cũng khá nhanh chỉ khoảng 3 đến 4 phút. Nếu bệnh nhân tiêm thuốc cản quang mà có triệu chứng nóng rát bộ phận trên cơ thể, hãy cố gắng nằm yên để kết quả chụp được tốt nhất.

Sau khi chụp

Có một số lưu ý sau khi tiêm thuốc cản quang bệnh nhân cần được theo dõi thêm theo chỉ dẫn của bác sĩ. Còn trường hợp chụp CT mà không tiêm thuốc cản quang thì có thể hoạt động bình thường.

Nếu có biểu hiện chóng mặt, nôn mửa, khó thở… sau khi chụp thì cần báo cho bác sĩ ngay. Thông thường kết quả sẽ có trong vòng 30-60 phút, bác sĩ sẽ đọc kết quả nếu có bệnh sẽ đưa ra hướng điều trị phù hợp.

Phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ không ưu tiên chọn phương pháp này

Chụp CT ổ bụng có ảnh hưởng đến sức khỏe không?

Đây là phương pháp chụp CT ổ bụng có sử dụng tia X với một lượng bức xạ đi xuyên qua vùng bụng được cảnh báo là vô cùng nguy hiểm với phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ. Phương pháp này hiện đại giúp ích cho chẩn đoán bệnh tốt hơn và chính xác hơn nhưng cũng có gây ảnh hưởng đến sức khỏe, nếu như lạm dụng nó. Dù tia X sử dụng khi chụp CT được cam kết ở mức cho phép. Nếu lạm dụng hậu quả sẽ khó lường trước thậm chí có thể là tiềm năng gây một số bệnh ung thư.

Chuyên gia y tế cảnh báo, nếu không thật sự cần thiết thì trẻ nhỏ và phụ nữ mang thai sẽ không ưu tiên lựa chọn phương pháp này. 

Nếu cảm thấy lo lắng, bệnh nhân có thể tham vấn bác sĩ khi được chỉ định chụp CT. Có thể hỏi bác sĩ về lượng phóng xạ sử dụng khi chụp và những rủi ro liên quan đến sức khỏe.

Nhìn chung phương pháp chụp CT ổ bụng giúp chẩn đoán hình ảnh tương đối an toàn và có nguy cơ thấp. Liều tia X được điều chỉnh mức tối thiểu đủ đáp ứng chất lượng hình ảnh cho bác sĩ.

Khoa học hiện đại phát triển, càng ngày những trang thiết bị y tế được hiện đại hóa nhằm giảm thiểu ảnh hưởng của tia X đối với người bệnh. Đồng thời vẫn đảm bảo giá trị hình ảnh rõ nét để bác sĩ có cơ sở chẩn đoán.

Một điều cần lưu ý phụ nữ trong tuổi sinh đẻ nên lưu ý khi mang thai hoặc nghi ngờ mang thai thì cần thông báo cho bác sĩ. Bác sĩ sẽ có hướng xử trí hoặc dùng phương pháp an toàn khác để thay thế. Mục đích vẫn có khả năng đảm bảo việc tầm soát bệnh nhưng vẫn an toàn cho thai nhi.

Chụp CT là phương pháp mang lại nhiều lợi ích và được các bác sĩ chỉ định để chẩn đoán các bệnh lý nguy hiểm. Tuy nhiên, để có kết quả chẩn đoán tốt và chính xác, đòi hỏi bác sĩ phải có trình độ chuyên môn và kinh nghiệm, đồng thời trang thiết bị, máy móc phải hiện đại.

Như vậy có thể nói phương pháp chụp CT ổ bụng để thu hình ảnh giúp bác sĩ có cơ sở chẩn đoán bệnh là an toàn. Tuy nhiên, người bệnh cần hợp tác với bác sĩ cũng như thông báo về tình trạng sức khỏe và dị ứng nếu có để đảm bảo an toàn trước và sau khi chụp. Hy vọng với những thông tin này có thể giúp người bệnh hiểu rõ hơn về chụp CT ổ bụng.

Tuệ Nhi

Nguồn tham khảo: Tổng hợp

Lưu ý:
Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.